CỎ NHỌ NỒI (Hạn liên thảo) dùng bộ phận trên mặt đất của cây cỏ nhọ nồi Eclipta prostrata (L). Họ Cúc Asteraceae.
Tính vị: vị ngọt, chua, tính mát
Quy kinh: vào hai kinh can và thận
Công năng chủ trị:
– Lương huyết chỉ huyết: dùng trong các trường hợp xuất huyết, thổ huyết, khái huyết, chảy máu cam, đại tiểu tiện ra máu; có thể dùng lá tươi rửa sạch, giã vắt lấy dịch mà uống hoặc sắc uống khi sốt xuất huyết, uống cỏ nhọ nồi có tác dụng hạ nhiệt, chỉ huyết, mỗi ngày uống 50-100g dịch nước cốt cỏ nhọ nồi tươi, hoặc phối hợp với trắc bách sao, huyết dụ…khi có xuất huyết mà lại ứ huyết thì phối hợp với một số vị thuốc hoạt huyết và hành khí, cỏ nhọ nồi (sao đen) 20g, ngải cứu (sao đen) 16g, mần tưới (sao đen) 20g, nghệ (trích giấm) 20g, hương phụ (chế) 20g, tô mộc 16g, khi phụ nữ bị rong kinh thì giã lấy dịch uống. Khi chảy máu bên ngoài có thể giã nát thêm chút muối rồi đắp vào chỗ bị thương.
Tư âm bổ thận, dùng khi thận hư, đau lưng, râu tóc sớm bạc, cỏ nhọ nồi phơi khô tán bột, ngày 16g, uống với nước cam.
Liều dùng: 4-12g
Kiêng kỵ: người đại tiện lỏng, tỳ vị hư hàn không nên dùng
Chú ý:
– Tác dụng dược lý: với liều 3g/kg chuột, tăng thời gian Quick, rõ rệt, tăng trương lực của tử cung cô lập, tăng Prothrombin, không làm tăng huyết áp, không giãn mạch.
– Gần đây cỏ nhọ nồi được Nguyễn Khắc Viện sử dụng trong chế phẩm để chữa viêm gan siêu vi B cho kết quả tốt.