RAU MÙI (Hồ tuy) dùng toàn cây, cả quả của cây mùi Coriandrum sativum L. Họ Hoa tán Apiaceae.
Tính vị: vị cay, tính ấm
Quy kinh: vào 2 kinh phế và vị
Công năng chủ trị:
– Làm cho sởi mọc, dùng khi trẻ em mắc bệnh sởi mà khó mọc ra; có thể dùng cây mùi tươi 50g cho vào 500ml nước lã đun tới sôi giữ 5 phút, đợi lúc nước ấm lấy vải thấm nước đó lau trên tay và chân, sau đó lau toàn thân (tránh gió khi lau). Hoặc dùng 8-12g quả mùi sắc uống. Cũng có thể dùng 4g quả mùi, giã nhỏ cho vào ít nước nóng hoặc ít rượu 30oC khuấy đều. Dùng vải thấm dịch này và tiến hành thao tác như trên. Có thể dùng chữa bệnh sởi bằng cách sắc nước cây mùi tươi uống hàng ngày, dùng từ 7-10 ngày.
– Kiện vị, tiêu thực: dùng trong trường hợp cảm mạo, phong hàn rồi dẫn đến tiêu hóa không tốt: đầy bụng, đau bụng. Trường hợp thực tích dẫn đến ợ hơi, đau dạ dày, dùng hạt mùi và hạt cải củ, bằng lượng nghiền mịn, uống 3-4g trong ngày, ngoài ra còn dùng quả mùi 8g sao thơm tán nhỏ uống để chữa bệnh ỉa chảy hoặc lấy hạt đốt xông khói chữa thoát giang.
– Lợi tiểu tiện: rau mùi 40g, rễ vông vang 40g, nước 150ml, sắc còn 50ml, thêm 40g hoạt thạch, quấy đều uống 3 lần trong ngày, trong trường hợp tiểu tiện bị tắc.
– Giải độc sát khuẩn: Hạt mùi tán nhỏ, chế thành dạng thuốc mỡ, trị bệnh viêm da có mủ, làm hết mùi hôi thối và nhanh lên da non. Hạt mùi còn được dùng làm thuốc chữa rắn cắn.
Liều dùng: 4-8g
Kiêng kỵ: khi sởi đã mọc ra ngoài, hoặc dạ dày bị loét thì không nên dùng mùi.