Dùng quả chín phơi khô của cây màn kinh tử Vitex trifolia L. Họ Cỏ roi ngựa Verbenaceae
Tính vị: vị đắng, cay. Tính hơi hàn
Quy kinh: vào 3 kinh can, phế, bàng quang
Công năng chủ trị:
– Trừ phong giảm đau, dùng chữa phong nhiệt dịp đến đau đầu, hoa mắt, chóng mặt hoặc chứng đau đầu do suy nhược thần kinh.
– Thanh can sáng mắt, dùng chữa bệnh đau mắt đỏ, viêm kết mạc cấp tính; phối hợp với tang diệp
– Trừ tê thấp co quấp, dùng trong các bệnh phong thấp, chân tay giá lạnh, co rút.
– Làm hạ huyết áp, có thể phối hợp với cát căn, hoè hoa
Liều dùng: 8-12g
Kiêng ky: những người huyết hư mà đau đầu dùng phải thận trọng vì thuốc có tính thăng tán.
Chú ý:
– Tác dụng dược lý: thuốc có tác dụng trấn tĩnh giảm đau ức chế trung khu điều hòà thân nhiệt, hạ nhiệt đối với động vật đà gây sốt thực nghiệm.
– Tác dụng kháng khuẩn: thuốc có tác dụng ức chế với khuẩn B.mycoiaes, B. subtilis. Phạm Xuân Sinh, Chu Thị Lộc thấy dịch chiết cồn nước sắc flavonoid từ mãn kinh tử có tác dụng ức chế vi khuẩn B. pumilus; cereus; Sarcina lutea; Staphylococus aureus.