Dùng rẻ bỏ lõi của cây viễn chí-Polygala tenuifola Willd (viễn chí lá nhỏ) P. sibirica L (viền chí lá trứng). Họ Viễn chí Polygalaceae
Tính vị: vị đắng, cay, tính ấm
Quy hinh: vào kinh tâm và thận
Công năng chủ trị:
– An thần ích trí: dùng trong các trường hợp tâm thần bất an, mất ngủ, hay quên, thường biêu hiện chóng mặt, tinh thần bất thường, có thể phối hợp với tao nhân
– Khai khiếu, làm sáng tai, mắt, tăng cường trí lực, dùng trong bệnh tai bi ù, mắt mờ.
– Hóa đàm, chi ho, táo uất: dùng khi ho mà nhiều đảm, đảm đặc, khó thơ, có thể phối hợp với cát cánh, dào nhân, uất kim
– Giải độc: dùng khi có nhọt độc; đặc biệt trong bệnh hậu bối, có thể ngâm viễn chí với rượu đế uống, bà còn lại đem đắp
Liều dùng: 8-12g
Kiêng ky: khi kinh tâm có thực hoa không nên dùng: khi dùng cần bỏ lòi và không dùng dụng cụ bằng sắt trong chế biến vị thuốc này : không dùng cho phụ nữ có thai.
Chú ý:
– Khi dùng, nếu tầm mật ong sao, sẽ giảm kích thích cổ họng
– Tác dung dược lý: viễn chi có tác dụng trử đàm rất tốt phần lôi không tác dụng : dịch chiết bằng acid có tác dụng co bóp tử cung của chó, thô, mèo ; kể cả trường hợp tử cung cô lập hay nguyên vẹn, kể cả trường hợp động vật có thai hay không có thai. Phần vỏ của vị thuốc có tác dụng làm tan máu. Vô lồi đều có tác dụng gây ngủ. Ngoài ra còn có tác dụng chống co giật.
– Tác dụng kháng khuẩn: dịch chiết bằng cồn của viễn chí có tác dụng ức chế ly trực khuẩn, trực khuẩn thương hàn và trực khuẩn lao.